Dlaczego matematyka jest taka ważna? Konkurs Trąbka Borsuka

matematyka

Nie bez powodu matematyka nazywana jest królową nauk. Uczymy jej nasze dzieci bardzo wcześnie – objaśniamy, jak policzyć, ile cukierków zostanie w kieszeni, gdy dwa odda się koleżance; pokazujemy, jak sprawdzić, czy pani w sklepie dobrze wydała resztę. Matematyka otacza nas ze wszystkich stron, a demonstrując dzieciom od najmłodszych lat, jak ważna i przyjemna może być, dajemy im najlepszy prezent, jaki mogą dostać. Umysł przedszkolaka jest dużo bardziej chłonny niż dorosłej osoby. Dlatego tak ważne jest, by zachęcić dzieci do nauki jeszcze zanim pójdą do szkoły. Warto w tym celu zorganizować odpowiednie zabawy, która zawierały będą w sobie elementy nauki, zapewniając dziecku jednocześnie mnóstwo frajdy.

Chyba wszystkim nam dobrze jest znany taki obraz: lekcja matematyki, w klasie kilkunastu uczniów. Ilu z nich tak naprawdę rozumie, o czym mówi nauczyciel? Ilu poddało się już na starcie, myśląc, że to nie dla nich? Dziecko łatwo zniechęcić, jeżeli nie pokaże mu się odpowiedniej, ciekawszej drogi. Jednym z bardziej ekscytujących przeżyć w życiu ucznia są konkursy. Wielu z nas do tej pory cieszy się, gdy uda się wygrać bon na zakupy, albo bilet do kina w jakiejś loterii. Dla dziecka konkursy matematyczne są czymś szczególnie ważnym. Nie dość, że zachęcają do nauki, zgłębiania interesującej ich dziedziny, to przede wszystkim budują ich poczucie własnej wartości. Poprzez sukcesy, ale także porażki osiągane w dzieciństwie, kształtują osoby, którymi staną się za kilka lat, wchodząc w dorosłość.

Jednym z ciekawszych i bardziej znanych konkursów matematycznych jest Trąbka Borsuka, który niestety został zawieszony w roku szkolnym 2015/2016. Konkurs ten był organizowany przez studentów matematyki Uniwersytetu Warszawskiego. To wyróżnia go na tle innych z jednego szczególnego powodu: młodzi ludzie inaczej podchodzą do nauki niż ci starsi, którzy zazwyczaj nie wychylają się poza swoje ustalone schematy. Potrafią zainteresować ucznia, pokazać matematykę w nietypowy sposób, bo wiedzą, jak ważne jest dostarczanie młodym osobom różnych bodźców. Taki właśnie jest konkurs Trąbka Borsuka: organizowany bez zbędnego stresu i w sposób przyjazny uczniowi. Pierwszy etap jest bowiem przeprowadzany internetowo, a zatem w warunkach dobrze znanych i bez zegara zawieszonego na ścianie, który nieubłaganie odmierza czas do zakończenia testu. Konkurs Trąbka Borsuka adresowany jest do uczniów gimnazjum i podzielony na dwie kategorie. Do pierwszej zalicza się uczniów I i II klasy, natomiast do drugiej kategorii uczniów klasy III.

Co istotne, zagadnienia przewidziane w konkursie nie wykraczają poza zakres podstawy programowej. Oznacza to, że uczniowie nie muszą wiedzieć nic ponad to, czego uczą się w szkole. Zadania wymagają nieszablonowego myślenia i dają szansę każdemu – bez względu na to, czy jego ocena z matematyki to 6, czy 3. Dlatego Trąbka Borsuka jest tak przyjazna młodzieży; konkurs pokazuje, że matematyka to nie tylko nauka tabliczki mnożenia i pierwiastkowania. Dużą zaletą jest także brak opłat za udział.

Nazwa konkursu – Trąbka Borsuka – ma oczywiście swoją historię. Wzięła się od nazwiska warszawskiego matematyka, Karola Borsuka. Przypisuje się mu wiele zasług w dziedzinie matematyki, a poprzez wydanie gry planszowej „Hodowla zwierzątek” (obecnie znanej jako „Superfarmer”) z pewnością pokazał wielu dzieciom, że rozwijanie swoich zdolności umysłowych poprzez zabawę jest szczególnie przyjemne i skuteczne.

Trąbka Borsuka ma z pewnością jeszcze jedną ważną zaletę. Przyznawane w konkursie nagrody to nie wycieczki zagraniczne czy najnowsze modele tabletów. Uczniowie mogą bowiem wygrać różne odmiany kostek Rubika, zestawy gier planszowych czy też innych łamigłówek. Z pewnością są to nagrody, które jeszcze bardziej zachęcą młodzież do zgłębiania tajników matematyki i innych nauk ścisłych. Aby zdobyć wyróżnienie, należy najpierw dostać się do drugiego etapu konkursu, który odbywa się już na Uniwersytecie Warszawskim. Do finału może zakwalifikować się 7 osób z każdej kategorii. Finał nie jest typowym testem: dla uczniów kategorii I przyjmuje on formę gry terenowej na obszarze wydziału, a dla uczniów kategorii II jest odpowiedzią ustną.

Konkursy są zatem szczególną formą potrafiącą zachęcić uczniów do nauki matematyki. Jednak możliwości jest dużo więcej: aplikacje uczące poprzez zabawę dla tych najmłodszych, albo portale z filmami wyjaśniającymi bardziej skomplikowane tematy dla nieco starszych. Popularne stają się także roboty czy inne zabawki, które dziecko może zaprogramować, co z pewnością jest dużo większą frajdą niż ślęczenie nad zadaniami w zeszycie. Oczywiście w całym procesie nauki bardzo ważny jest nauczyciel. Niestety niewiele potrzeba, by przez niewłaściwe podejście zniechęcić ucznia. Często dobrym rozwiązaniem okazuje się zatrudnienie korepetytora. Część rodziców wciąż podchodzi do tego z błędnym nastawieniem. Korepetytor ma za zadanie nie tylko wytłumaczyć coś uczniowi, dla którego matematyka wydaje się być katorgą. Zatrudnienie takiego nauczyciela może się okazać dobrym pomysłem także wtedy, gdy zwykłe lekcje w szkole przestają być dla dziecka wyzwaniem. Dobrze jest pamiętać, że każda umiejętność, którą zdobędziemy w młodości, przyczyni się do łatwiejszego życia w dorosłości.